เขาเจ้าเมือง เป็นที่ตั้งของศูนย์ศึกษาธรรมชาติทางทะเลจังหวัดชุมพร ซึ่งดำเนินการจัดตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 2 ตุลาคม 2543 เพื่อเป็นที่ทำการศูนย์ศึกษาธรรมชาติ อุทยานแห่งชาติทางทะเลฝั่งอ่าวไทย แต่นักท่องเที่ยวและคนทั่วไปรู้จักเขาเจ้าเมืองในฐานะเป็นจุดชมวิวที่สามารถชมทิวทัศน์ชายทะเลชุมพร และเกาะแก่งต่าง ได้อย่างสวยงาม
เขาเจ้าเมือง เป็นภูเขาขนาดย่อม ไม่สูงมากนักอยู่ติดทะเล เดิมชี่อว่า “เขาปู่โสม” ได้รับการพัฒนาและเปลี่ยนชื่อใหม่เป็น “เขาเจ้าเมือง”ในปี พ.ศ. 2516 โดยนายลิขิต รัตนสังข์ ผู้ว่าราชการจังหวัดชุมพรสมัยในสมัยนั้น บริเวณยอดเขาเจ้าเมืองเป็นลานชมวิว ซึ่งมีศาลาพักผ่อนและเป็นจุดชมวิว ธรรมชาติทะเลชุมพรที่สวยงาม
บริเวณจุดสูงสุดของเขาเจ้าเมืองเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธธาตุเจดีย์ศรีชุมพรซึ่งนายประยูร พรหมพันธ์ ผู้ว่าราชการจังหวัดชุมพร ร่วมกับข้าราชการ พ่อค้าและประชาชนผู้มีจิตศรัทธา ร่วมกันดำเนินการก่อสร้าง โดยเริ่มทำพิธีศิลาฤกษ์เมื่อวันที่ 1 เมษายน 2537 ดำเนินการแล้วเสร็จเมื่อวันที่4 กรกฎาคม 2537 และสมเด็จพระสังฆราชเสด็จมาทรงเป็นประธานในพิธีบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ ในพระพุทธธาตุเจดีย์ศรีชุมพรเมื่อวันพุธที่ 6 กรกฎาคม 2537
เขาเจ้าเมืองนอกจากเป็นจุดชมวิวท้องทะเลอ่าวไทยแล้ว ยังมีสวนพฤกษศาสตร์เป็นสถานที่ศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับชนิดพันธุ์ป่าดิบชื้น และพันธุ์ไม้สมุนไพร อีกทั้งยังมีเส้นทางศึกษาธรรมชาติเขาเจ้าเมือง เป็นเส้นทางศึกษาชนิดพันธุ์ไม้ป่าดิบชื้นและพันธุ์ไม้ป่าชายหาด บางชนิด ประกอบด้วยสถานีศึกษาธรรมชาติสถานีย่อย จำนวน 12 สถานี มีระยะทาง 1 กิโลเมตร ใช้เวลาในการเดินประมาณ 30 นาที |