ศูนย์ศึกษาและวิจัยอุทยานแห่งชาติทางทะเลจังหวัดชุมพรตั้งอยู่ที่ ตำบลหาดทรายรี อำเภอเมือง จังหวัดชุมพร ศูนย์ศึกษาธรรมชาติเป็นสถานที่ที่จังหวัดได้ปรับปรุงให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวและจุดชมวิว และยังเป็นที่ตั้งของลานชมวิวเขาเจ้าเมือง นอกจากนี้ยังมีพระพุทธธาตุศรีชุมพร ตั้งอยู่ ณ บริเวณใกล้เคียงบนยอดเจดีย์บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ ลักษณะทางภูมิศาสตร์โดยทั่วไปประกอบด้วยภูเขาและชายฝั่ง ในส่วนของภูเขามีขนาดไม่ใหญ่และไม่สูงมากนัก เป็นที่ตั้งของที่ทำการศูนย์การศึกษาธรรมชาติ ส่วนใหญ่จะเป็นป่าดิบชื้นไม่ผลัดใบเนื่องจากปริมาณน้ำฝนที่มีสม่ำเสมอตลอดทั้งปี ส่วนชายฝั่งกระแสน้ำค่อนข้างแรงประกอบไปด้วยหาดทรายและหาดหิน ทั้งนี้กรมป่าไม้ได้ประกาศจัดตั้งศูนย์ศึกษาธรรมชาติอุทยานแห่งชาติทางทะเล จังหวัดชุมพร ในปี 2543 เพื่อทำหน้าที่ในการส่งเสริมและประชาสัมพันธ์ข้อมูลด้านอนุรักษ์ทรัพยากร รวมถึงการฝึกอบรมเยาวชน ในพื้นที่ของศูนย์ศึกษาธรรมชาติอุทยานแห่งชาติทางทะเลฝั่งอ่าวไทยพร้อมกันทั้ง 9 แห่ง
ลักษณะทางภูมิศาสตร์
ศูนย์ศึกษาและวิจัยอุทยานแห่งชาติทางทะเล จังหวัดชุมพร(อ่าวไทย) ประกอบด้วยลักษณะทางภูมิศาสตร์ มี 2 รูปแบบ ดังนี้
-ภูเขา เป็นที่ตั้งของบริเวณที่ทำการศูนย์ศึกษาและวิจัยอุทยานแห่งชาติทางทะเล จังหวัดชุมพร(อ่าวไทย) มีขนาดใหญ่และสูงมาก เป็นภูเขาติดทะเล “ เรียกว่า เขาเจ้าเมือง” ซึ่งเป็นแหล่งท่องเที่ยวของจังหวัดชุมพร สภาพป่าโดยทั่วไป เป็นป่าดิบชื้น (Moist Evergreen forest) ไม่ผลัดใบเนื่องจากอิทธิพลของปริมาณน้ำฝน ที่มีปริมาณค่อนข้างสม่ำเสมอตลอดปี และมีความหลากหลายของชนิดพันธุ์ไม้สูงมาก
-ชายฝั่ง เป็นชายฝั่งที่ได้รับอิทธิพลจากน้ำทะเล และกระแสน้ำทะเลโดยตรง ลักษณะโดยทั่วไปเป็นหาดทราย และหาดหิน อยู่ทางด้านทิศตะวันออกของพื้นที่ศูนย์ศึกษาและวิจัยอุทยานแห่งชาติทางทะเล จังหวัดชุมพร