เขาคอหงส์ ผืนที่สีเขียวผืนสุดท้ายของเมืองหาดใหญ่ ด้วยความสูงเพียง 371 เมตรเหนือน้ำทะเล และพื้นที่กว่า 2,600 ไร่ ในพื้นที่ราว 13 ตารางกิโลเมตร ของเขาคอหงส์ ปกคลุมไปด้วยป่ากึ่งดิบแล้งและดิบชิ้นอยู่หลากหลายชนิด จากการศึกษาและสำรวจของนักวิชาการเมื่อกว่า 20 ปีก่อน พบพรรณไม้ทั้งสิ้น 637 ชนิด 130 วงศ์ และที่สำคัญพบพืชเมล็ดเปลือย ซึ่งจัดว่าเป็นพืชเก่าแก่โบราณและพบไม่บ่อยนักจำนวน 2 วงศ์ รวมถึงพรรณไม้ที่พบได้น้อย เช่น วาน้ำ ซึ่งมีเฉพาะในป่าสมบูรณ์ก็ยังสามารถพบได้ที่เขาคอหงส์ สำหรับพันธุ์สัตว์ที่พบ มีสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก 16 ชนิด สัตว์เลื้อยคลาน 12 ชนิด โดยมีสัตว์น่าสนใจ เช่น เต่ากงจักร เต่าหก นอกจากนี้จากการสำรวจยังพบสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ได้แก่ ลิงลม เก้ง กระจง นิ่ม ลิงเสน ลิงแสม สำหรับสัตว์ที่น่าสนใจอื่น ๆ เช่น มดไม้ยักษ์ ซึ่งเป็นมดที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในประเทศ และยังมีรายงานการพบเห็นนกเงือกฝูงใหญ่ราว 15 ตัว หลายครั้งในช่วงปี 2551 นับว่าผืนป่าแห่งนี้ยังอุดมสมบูรณ์ดีอยู่ เหมาะเป็นที่พักผ่อนสูดอากาศบริสุทธ์ อีกทั้งด้านบนของยอดเขายังเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่ได้รับความนิยมอีกแห่งหนึ่งในเมืองหาดใหญ่ โดยด้านบนนอกจากจะเป็นจุดชมวิวที่สามารถชมเมืองหาดใหญ่ได้สวยที่สุดแล้ว ยังเป็นที่ประดิษฐานของ "พระพุทธมงคลมหาราช" พระพุทธรูปปางห้ามญาติที่ "พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชฯ" ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานชื่อ และเป็นพระพทุธรูปประจำเมืองหาดใหญ่
เมื่อขึ้นมายังด้านบนของยอดเขาคอหงส์ จะพบ พระพุทธรูปปางห้ามญาติองค์ใหญ่ ยืนหันหน้าเข้าสู่เมืองหาดใหญ่ ใครมาก็ต้องแวะมาสักการะองค์พระพุทธรูปประจำเมืองหาดใหญ่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานนามของพระพุทธรูปนี้ว่า "พระพุทธมงคลมหาราช" ณ วันที่ 12 ตุลาคม พ.ศ.2542 โดยมี สมเด็จพระญารสังวร สมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังคปรินายก เสด็จเป็นองค์ประธาน พิธีเททองพระหัตถ์ พระพุทธมงคลมหาราช ณ มณฑลพิธีพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม เมื่อวันอาทิตย์ที่ 19 มีนาคม พ.ศ.2543 จากนั้น สมเด็จพระเทพรัตนสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จทรงประกอบพิธีเททองหล่อพระเกตุมาลาเมื่อวันพฤหัสที่ 10 สิงหาคม พ.ศ.2553
ขึ้นมายังเขาคอหงส์ นอกจากจะได้กราบไหว้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ประจำเมืองแล้ว ยังสามารถนั่งกระเช้าลอยฟ้า Hatyai Cable Car ชมเมืองหาดใหญ่ เป็นกระเช้าลอยฟ้าที่แรกและที่เดียวในประเทศไทย โดยเส้นทางของกระเช้า จะเป็นเส้นทางขึ้นไปสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์จาก พระพุทธมงคลมหาราช ไปยังท้าว มหาพรหม อัตราค่าบริการชาวไทยเพียงคนละ 100 บาท เด็ก 50 บาท แต่หากสวมเครื่องแบบนักเรียน นักศึกษา ข้าราชการ 50 บาท ส่วนชาวต่างชาติคนละ 200 บาท ตัวกระเช้าจะมี 2 คัน ระยะทาง 525 เมตร ใช้เวลาเดินทางต่อ 1 รอบ 2.30 นาที สามารถบรรทุกผู้โดยสารได้ครั้งละ 8 คน รองรับน้ำหนักได้ 640 กิโลกรัม |
