วัดเขาพระอานนท์ ตั้งอยู่เลขที่ ๑ หมู่ที่ ๑ ตำบลเขาศรีวิชัย อำเภอพุนพิน จังหวัดสุราษฎร์ธานี สถานที่ตั้งวัดติดริมฝั่งคลองพุนพิน มีลักษณะเป็นเนินเขาขนาดย่อม ชาวบ้านเรียกว่า “วัดหัวเขาล่าง” ห่างจากวัดเขาศรีวิชัย หรือ “วัดหัวเขาบน” ซึ่งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ ประมาณ ๗๕๐ เมตร

ตามตำนานเล่าว่าวัดเขาพระอานนท์ สร้างพร้อมกับวัดน้ำรอบ และวัดถ้ำสิงขร ชื่อวัดเขาพระอานนท์ คงเป็นชื่อพระอานนท์พระสาวกผู้อุปัฏฐากพระพุทธเจ้า การสร้างวัดดัดแปลงภูเขาให้เป็นศาสนสถาน โดยก่อกำแพงศิลาลดหลั่นกันขึ้นไป ๓ ชั้น โดยรอบภูเขาเทียบได้กับพระรัตนตรัย ชั้นสูงสุดคือยอดเขาได้ปรับพื้นที่ให้เรียบเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า แล้วสร้างเจดีย์และอุโบสถไว้คู่กัน จากศิลาจารึกวัดน้ำรอบระบุว่าวัดแห่งนี้เป็นวัดหลวงมาแต่เดิมคู่กับวัดน้ำรอบ และวัดถ้ำสิงขร

วัดเขาพระอานนท์ ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถาน ในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ ๑๑๘ ตอนที่ ๑๒๗ ง เมื่อวันที่ ๒๑ ธันวาคม ๒๕๔๔ มีโบราณสถานที่สำคัญคือ เจดีย์ อุโบสถ ใบเสมา บัวบรรจุอัฐิ