เกาะพระทอง อยู่ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะระ-เกาะพระทอง มีเกาะบริการที่อยู่ติดทะเลอันดามัน ทั้งเกาะระ เกาะคอเขา เกาะปลิง-เกาะพ่อตา เกาะลูกตุ้ม เกาะทุ่งนางดำ และมีเกาะขนาดเล็กต่าง ๆ ที่อยู่ในพื้นที่ป่าชายเลนอีกถึง 37 เกาะ เกาะพระทองนั้นเหมาะสำหรับคนรักการพักผ่อนท่าทกลางธรรมชาติสวยอย่างเป็นส่วนตัว ความงามทางธรรมชาติบนบกนั้นว่าน่าตื่นตาแล้ว ในขณะที่ใต้น้ำก็งดงามไม่แพ้กัน ชายหาดสวยน้ำทะเลใส ปะการังก็มีให้ชม แถมยังนั่งเรือข้ามไปเที่ยวเกาะระ ที่อยู่ทางด้านทิศเหนือของเกาะพระทอง ได้อีกหนึ่งต่อด้วย
เกาะพระทอง ได้รับการตั้งสมญานามว่า เป็นซาฟารีกลางอันดามัน ด้วยลักษณะของเกาะที่มีพื้นที่ราบเป็นส่วนใหญ่ มีชายหาดด้านทิศตะวันตก ป่าชายเลนด้านทิศเหนือและทิศตะวันออก บนเกาะเป็นทุ่งหญ้า ป่าเสม็ด และป่าพรุ ชวนให้นึกถึงบรรยากาศของซาฟารีที่ประเทศแอฟริกา มีสัตว์นานาชนิดอาศัยอยู่บนเกาะทำให้ที่นี่มีเสน่ห์เหนือใคร เกาะพระทอง เป็นเกาะที่มีพื้นที่กว้างและเป็นที่ราบไม่มีภูเขา ด้านทิศตะวันออกของพื้นที่เป็นป่าชายเลนติดต่อกันสมบูรณ์ ส่วนพื้นที่ราบทางด้านทิศตะวันตกสภาพเป็นป่าทดแทนที่ไม้เสม็ดขึ้นเป็นส่วนใหญ่สลับกับทุ่งหญ้าโล่งกว้าง เป็นทุ่งหญ้าคล้ายทุ่งหญ้าสะวันนาในแอฟริกา มีพรรณไม้หายากให้ชมอีกมากมายและที่สำคัญยังเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมนานาชนิด ทั้งฝูงกวางป่าประมาณ 60 ตัว หมูป่า ค่างแว่นถิ่นใต้ ลิงแสม อีเห็นธรรมดา นากใหญ่ขนเรียบ นิ่มกระรอกท้องแดง กระรอกปลายหางดำ ค้างคาวแม่ไก่ บ่าง หนูเกาะ รวมถึงนกตะกรุม เป็นนกใกล้สูญพันธุ์ในเมืองไทย และพะยูน สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมอีกหนึ่งชนิดที่นับวันยิ่งหายากในน่าน้ำทะเลไทย แต่ที่เกาะพระทอง และที่เกาะระชาวบ้านเคยเห็นอยู่บ่อยครั้ง
พื้นที่บริเวณนี้ยังสามารถตั้งแค้มป์ได้ด้วย ชาวค่ายนิยมมาหาจุดตั้งแค้มป์กัน ยามค่ำยังสนุกสนานต่อได้ด้วยกิจกรรมส่องสัตว์ โดยจะพบฝูงกวาง และหมูป่าเป็นหลัก หลังจากเพลิดเพลินกับกิจกรรมเดินป่าศึกษาธรรมชาติ และชมสัตว์หลากชนิดอย่างน่าตื่นตาตื่นใจแล้ว ใครที่ชอบกิจกรรมริมชายหาด หรือกิจกรรมทางน้ำ ก็แนะนำให้ไปที่ชายหาดที่วางตัวทิศเหนือไปจนถึงทิศใต้ของตัวเกาะ หาดทรายสวยน้ำทะเลใส ในช่วงที่น้ำทะเลลดลง จะเผยชายหาดขาวทอดยาวเป็นพื้นที่กว้าง เหมาะกับการทำกิจกรรมริมหาดทรายมากมาย ในช่วงที่แนวชายหาดใกล้กับป่าชายเลน น้ำทะเลอาจจะไม่ใสมากนัก แต่ก็ทดแทนด้วยความสมบูรณ์ทางธรรมชาติแทน
เกาะพระทอง ตั้งอยู่ใน อ.คุระบุรี จ.พังงา มีพื้นที่ 102 ตารางกิโลเมตร(ข้อมูลจาก อบต.เกาะพระทอง) เป็นเกาะที่ใหญ่ที่สุดในพังงาและใหญ่เป็นอันดับ 5 ของเมืองไทย
เกาะพระทองเกิดจากซากปะการังทับถมกันมายาวนานนับล้านๆปี จนเกิดเป็นเกาะที่มีสภาพภูมิประเทศที่แปลกตา คือมีลักษณะค่อนข้างแบนราบ กลายเป็นลักษณะเฉพาะตัวอันโดดเด่นของเกาะแห่งนี้
แม้พื้นดินบนเกาะพระทองส่วนใหญ่จะเป็นดินปนทรายไม่เหมาะต่อการเพาะปลูก อันเนื่องมาจากสภาพธรรมชาติและเคยผ่านการทำเหมืองแร่มาก่อน ทำให้ที่นี่มีพืชเศรษฐกิจหลักเพียงมะม่วงหิมพานต์(กาหยี) กับมะพร้าว แต่เกาะพระทองกลับเป็นเกาะที่มีความหลากหลายทางชีวภาพมาก บนเกาะมีทั้งชายหาด ป่าชายหาด ป่าชายเลน ป่าพรุ ป่าเสม็ด ทุ่งหญ้า ไม้พุ่ม พืชสังคมทดแทน กล้วยไม้หายาก
ทางฝั่งตะวันออกของเกาะที่อยู่ห่างจากคุระบุรีแค่ราว 2 กม.นั้น เป็นป่าชายเลนที่อุดมสมบูรณ์ ถือเป็นแหล่งทรัพยากรสำคัญ คลังอาหารตามธรรมชาติชั้นเลิศของชาวเกาะ เพราะมีทั้ง กุ้ง หอย ปู ปลา โดยเฉพาะกับ “ปูดำ” ที่เป็นสัตว์เศรษฐกิจเด่นของที่นี่ ส่วนทางด้านฝั่งตะวันตกจะเป็นแนวชายหาดอันสวยงามทอดยาวมีทิวสนขึ้นประดับในบางช่วง ขณะที่ถัดลึกเข้ามาจะเป็นไฮไลท์ของที่นี่กับป่าเสม็ด กับทุ่งหญ้าที่มีความสวยงามโดดเด่นจนได้รับการยกย่องให้เป็นหนึ่งใน “อันซีนไทยแลนด์”
บนเกาะพระทองยังมากไปด้วยสัตว์นานาพันธุ์ โดยที่ถือเป็นไฮไลท์ก็คือ “กวางม้า” หรือ กวางป่าตัวโต ที่ปัจจุบันต้องช่วยกันอนุรักษ์ดูแลให้ดี เพราะกวางป่าที่นี่ถูกหมาเลี้ยง หมาบ้าน ที่เริ่มเปลี่ยนวิถีกลายเป็นหมาป่าไล่ล่า เนื่องจากเจ้าของหมาพวกนี้ส่วนหนึ่งเสียชีวิตจากเหตุการณ์สึนามิ อีกส่วนหนึ่งอพยพไปอยู่บนฝั่ง ปล่อยทิ้งพวกมันให้หากินตามยถากรรม ส่วนอีกหนึ่งผู้ล่ากวางที่สำคัญนั้นย่อมหนีไม่พ้น “คน” ที่มีทั้งคนนอกคนใน ซึ่งชาวบ้านในพื้นที่กลุ่มหนึ่งได้ตั้งกลุ่มอนุรักษ์กวางขึ้นมา คอยดูแลไม่ให้ทั้งหมาทั้งคนไล่ล่า และร่วมอยู่กับกวางอย่างเป็นมิตร
นอกจากนี้บนเกาะพระทองยังเป็นแหล่งวางไข่เต่าทะเลที่สำคัญของเมืองไทย ซึ่งชาวบ้านได้ตั้งกลุ่มอนุรักษ์ดูแลเต่าทะเลขึ้นมา อีกทั้งยังเป็นแหล่งดูนกที่สำคัญ เพราะบนเกาะมีนกเกือบ 140 ชนิด ทั้งนกป่า นกน้ำ มีนกที่เด่นๆอย่าง กาน้ำ เหยี่ยวแดง กระสานวล ปากซ่อม รวมถึงนกหายากอย่าง “นกแก๊ก” และ“นกตะกรุม” ที่หายากและใกล้สูญพันธุ์ นับเป็นอีกหนึ่งไฮไลท์อันโดดเด่นที่ตอกย้ำถึงลักษณะเฉพาะและความหลากหลายทางธรรมชาติของเกาะพระทอง
แม้จะเป็นเกาะขนาดใหญ่ แต่บนเกาะพระทองมีแค่ 3 หมู่บ้าน คือบ้านปากจก บ้านทุ่งดาบ และบ้านแป๊ะโย้ย เดิมที่เกาะเคยมีประชากรอาศัยอยู่ในหลักหลายร้อย แต่หลังเหตุการณ์สึนามิประชากรหายไปกว่าครึ่ง นั่นจึงทำให้เกาะพระทองวันนี้มีสภาพเงียบเหงาไม่น้อย
